Jak rozpoznać i leczyć postępujący zanik siatkówki

Zrozumieć postępujący zanik siatkówki

PRA nie jest pojedynczą chorobą, ale raczej zbiorem dziedzicznych schorzeń, które powodują, że komórki fotoreceptorowe w siatkówce z czasem ulegają pogorszeniu. Te fotoreceptory, zwane pręcikami i czopkami, są niezbędne do widzenia. Pręciki odpowiadają za widzenie przy słabym świetle, podczas gdy czopki odpowiadają za jasne światło i widzenie kolorów. Konkretny typ PRA określa, które fotoreceptory są dotknięte jako pierwsze i z jaką szybkością następuje utrata wzroku.

Różne rasy są predysponowane do różnych form PRA, co podkreśla genetyczny składnik choroby. Wiek wystąpienia choroby i szybkość jej postępu mogą się znacznie różnić między rasami, a nawet w obrębie tej samej rasy. Niektóre psy mogą wykazywać objawy PRA jako młode szczenięta, podczas gdy inne mogą nie rozwijać objawów aż do osiągnięcia kilku lat.

Niestety, obecnie nie ma lekarstwa na PRA. Jednak wczesna diagnoza i leczenie mogą pomóc spowolnić postęp choroby i poprawić zdolność psa do przystosowania się do utraty wzroku.

Rozpoznawanie objawów PRA

Objawy PRA mogą być na początku subtelne, co utrudnia wczesne wykrycie. Obserwowanie zachowania psa i świadomość potencjalnych sygnałów ostrzegawczych jest niezbędna. Oto kilka typowych objawów, na które należy zwrócić uwagę:

• Nocna ślepota: To często pierwszy zauważalny objaw. Twój pies może stać się nieśmiały lub niezdarny w słabo oświetlonych miejscach lub w nocy.
• Pogorszenie widzenia przy słabym oświetleniu: Możesz zauważyć, że pies uderza w przedmioty lub niechętnie wychodzi na zewnątrz po zmroku.
• Rozszerzenie źrenic: Źrenice mogą wydawać się większe niż normalnie, nawet przy jasnym świetle, ponieważ oczy próbują kompensować zmniejszoną wrażliwość na światło.
• Błyszczenie oczu: Może być widoczne zwiększone „błyszczenie oczu” (odruch tapetalny), zwłaszcza na fotografiach. Jest to spowodowane ścieńczeniem siatkówki.
• Utrata widzenia w ciągu dnia: W miarę postępu choroby utrata widzenia będzie się rozciągać na godziny dzienne. Twój pies może zacząć uderzać w meble lub źle oceniać odległości.
• Zamglony wygląd oczu: W niektórych przypadkach zaćma może rozwinąć się wtórnie do PRA, jeszcze bardziej upośledzając widzenie.

Jeśli zauważysz którykolwiek z tych objawów, koniecznie natychmiast skonsultuj się z lekarzem weterynarii. Wczesna diagnoza jest kluczowa dla wdrożenia strategii leczenia i zapewnienia opieki wspomagającej.

Diagnozowanie PRA

Weterynarz lub okulista weterynaryjny może zdiagnozować PRA poprzez kompleksowe badanie oczu. Kilka testów diagnostycznych może być użytych w celu potwierdzenia diagnozy i wykluczenia innych potencjalnych przyczyn utraty wzroku.

• Oftalmoskopia: Polega na użyciu oftalmoskopu do zbadania siatkówki. U psów z PRA siatkówka może wydawać się cieńsza niż normalnie, a naczynia krwionośne mogą być osłabione.
• Elektroretinografia (ERG): Badanie to mierzy aktywność elektryczną siatkówki w odpowiedzi na stymulację światłem. Jest to najbardziej niezawodna metoda diagnozowania PRA, nawet we wczesnych stadiach.
• Testy genetyczne: W przypadku niektórych ras dostępne są testy genetyczne w celu identyfikacji psów będących nosicielami genów dla konkretnych form PRA. Jest to szczególnie przydatne dla hodowców, którzy chcą uniknąć rodzenia dotkniętych chorobą szczeniąt.

Ważne jest, aby pamiętać, że nie każda utrata wzroku jest spowodowana PRA. Inne schorzenia, takie jak zaćma, jaskra i odwarstwienie siatkówki, mogą również powodować ślepotę u psów. Dokładne badanie jest konieczne, aby ustalić przyczynę leżącą u podstaw problemów ze wzrokiem.

Zarządzanie PRA i wspieranie niewidomego psa

Chociaż nie ma lekarstwa na PRA, istnieje kilka rzeczy, które możesz zrobić, aby poradzić sobie z tą chorobą i pomóc psu przystosować się do utraty wzroku. Celem jest stworzenie bezpiecznego i komfortowego środowiska oraz zapewnienie niezbędnego wsparcia, aby utrzymać jego jakość życia.

• Utrzymuj spójne otoczenie: Unikaj przestawiania mebli lub przesuwania przedmiotów w domu. Pomoże to psu rozwinąć mentalną mapę otoczenia.
• Stosuj wskazówki werbalne: Zbliżając się do psa, oznajmiaj mu słownie swoją obecność i stosuj język opisowy, aby pomóc mu odnaleźć się w otoczeniu (np. „podejdź”, „skręć w lewo”).
• Chroń swojego psa przed zagrożeniami: Zablokuj schody, zakryj ostre krawędzie i trzymaj potencjalnie niebezpieczne przedmioty poza zasięgiem psa.
• Zapewnij podjazdy i stopnie: Jeśli Twój pies ma trudności z wchodzeniem na meble lub do samochodu, zapewnij mu podjazdy lub stopnie, aby ułatwić mu to zadanie.
• Używaj markerów zapachowych: Używaj różnych zapachów do oznaczania ważnych miejsc, takich jak miski z jedzeniem i wodą czy wejścia.
• Trzymaj psa na smyczy: Kiedy spacerujesz z psem na świeżym powietrzu, zawsze trzymaj go na smyczy, aby nie wplątał się w niebezpieczne sytuacje.
• Rozważ zastosowanie urządzenia Halo: Urządzenie Halo to lekki pierścień, który mocuje się do szelek psa i który chroni jego głowę przed uderzaniem w przedmioty.
• Utrzymuj interakcje społeczne: Nadal zapewniaj swojemu psu mnóstwo miłości, uwagi i interakcji społecznych. Niewidome psy nadal mogą cieszyć się zabawą, przytulaniem i spędzaniem czasu ze swoimi rodzinami.
• Regularne kontrole weterynaryjne: Zabieraj swojego psa na regularne kontrole weterynaryjne, aby monitorować jego ogólny stan zdrowia i wypatrywać wszelkich innych problemów medycznych.

Pamiętaj, że psy są niesamowicie adaptowalnymi stworzeniami. Dzięki Twojemu wsparciu i cierpliwości mogą żyć szczęśliwie i godnie, nawet z utratą wzroku. Skup się na zapewnieniu bezpiecznego, kochającego i stymulującego środowiska, a Twój pies będzie się rozwijał.

Rozważania genetyczne i hodowla

Ponieważ PRA jest chorobą dziedziczną, odpowiedzialne praktyki hodowlane są niezbędne, aby zmniejszyć częstość występowania tej choroby. Hodowcy powinni przebadać swoje psy pod kątem PRA za pomocą testów genetycznych lub ERG przed ich rozmnażaniem. Psy dotknięte PRA lub będące nosicielami genu PRA nie powinny być wykorzystywane do rozrodu.

Przyszli właściciele psów powinni zapytać o praktyki hodowcy w zakresie testów zdrowotnych i poprosić o pokazanie wyników wszelkich stosownych testów genetycznych. Wybór renomowanego hodowcy, który stawia zdrowie i dobre samopoczucie swoich psów na pierwszym miejscu, ma kluczowe znaczenie dla zminimalizowania ryzyka PRA i innych chorób dziedzicznych.

Dzięki współpracy hodowcy, lekarze weterynarii i właściciele psów mogą przyczynić się do ograniczenia częstości występowania PRA oraz poprawy zdrowia i dobrostanu psów.